Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego opublikowało listę laureatów programu Uniwersalia 2.2 w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (NPRH). W gronie 5 laureatów znalazł się prof. Piotr Krasny z Instytutu Historii Sztuki UJ, który w ramach zwycięskiego grantu zajmie się przetłumaczeniem, opracowaniem naukowym i wydaniem krytycznym XVI-wiecznej "Instrukcji budowania i wyposażania kościołów" autorstwa Karola Boromeusza.

Dzieło Karola Boromeusza było odpowiedzią na uchwałę Soboru Trydenckiego nakładającą na biskupów obowiązek określenia zasad tworzenia sztuki sakralnej na terenie ich diecezji. Hierarcha ów wywiązał się tak dobrze z tego zadania, że jego zalecenia były adaptowane przez innych biskupów. W całym katolickim świecie używano ich jako podręcznika do tworzenia dzieł sztuki stanowiących właściwą oprawę do katolickiej liturgii oraz wykorzystywanych jako narzędzia do pouczania wiernych i pobudzania pobożności. Dzieło to odegrało więc kluczową rolę w kształtowaniu potrydenckiej sztuki sakralnej, toteż można go używać jako klucza do zrozumienia jej dorobku.

Aby ułatwić korzystanie z "Instrukcji budowania i wyposażania kościołów", dokonano wielu ich krytycznych reedycji i przekładów na język włoski i angielski. Dotychczasowe badania pozwalają stwierdzić, że traktat ten wywarł silny wpływ na nowożytną polską sztukę i prawodawstwo kościelne. Mimo tego na nasz język przetłumaczono zaledwie kilka jego stron.

Projekt prof. Piotra Krasnego ma na celu stworzenie przekładu całości tego dzieła, opatrzenia go komentarzami w przypisach i aparatem naukowym oraz zilustrowania fotografiami dzieł wykonanych pod patronatem Karola Boromeusza lub jego współpracowników. Planowane jest poprzedzenie przekładu obszernym omówieniem doktryny sztuki sakralnej tego hierarchy. W owym wprowadzeniu zostaną też omówione kluczowe problemy teoretyczno-artystyczne poruszane przez Boromeusza i wskazane inspiracje, które skłoniły go do podjęcia owych kwestii. Sporo miejsca zostanie poświęcone oddziaływaniu traktatu na teorię i praktykę nowożytnej sztuki sakralnej, zwłaszcza na ziemiach polskich.

Prof. Piotr Krasny jest kierownikiem Zakładu Ochrony Dóbr Kultury UJ. Interesuje się sztuką nowożytną, głównie baroku i rokoka w Małopolsce i na dawnych kresach Rzeczypospolitej w kontekście europejskim, sztuką XVIII wieku w krajach monarchii habsburskiej, nowożytną architekturą cerkiewną oraz klasztorami prawosławnymi i unickimi w Polsce, a także teorią sztuki nowożytnej.

Przedmiotem konkursu Uniwersalia 2.2 NPRH jest finansowanie oryginalnych projektów naukowych realizowanych w Polsce obejmujących badania najważniejszych dzieł należących do kultury światowej. W wyniku programu powstaną ich fundamentalne przekłady na język polski opatrzone gruntownym, naukowym i oryginalnym opracowaniem edytorskim w celu włączenia tych dzieł w obieg rodzimej humanistyki naukowej. W konkursie udział wzięło 75 wniosków. Na podstawie rekomendacji Rady NPRH zakwalifikowano do finansowania 5 najlepszych projektów na łączną kwotę ponad 2 mln zł.