Na linii UARPES w Narodowych Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS w Krakowie użytkownicy z zagranicy mają możliwość wykonywania pomiarów zdalnych, korzystając z automatyzacji linii oraz pomocy opiekunów tej infrastruktury. Takie rozwiązania zostały ostatnio pomyślnie przetestowane przez użytkowników z Chin.
- Zdalne eksperymenty są możliwe na synchrotronie dzięki pracy Działu Systemu Kontroli i IT, który odpowiednio skonfigurował oprogramowanie linii i udostępnił połączenie oraz pracę zdalną dla grup naukowych z całego świata. Największym wyzwaniem, aby przygotować takie pomiary, była integracja oprogramowania stacji końcowej z systemem sterowania oraz implementacja algorytmów automatycznie ustawiających wybrane elementy linii badawczej - mówi Ireneusz Zadworny, koordynator Sekcji Systemów Kontroli i Oprogramowania.
Pomiary zdane mogą wykonywać użytkownicy, którzy otrzymali już czas badawczy na danej linii. W tym celu naukowcy powinni skontaktować się z opiekunem linii i sprawdzić, czy dany pomiar jest możliwy bez obecności użytkownika. Następnie należy wysłać odpowiednio zabezpieczoną próbkę do SOLARIS. Użytkownik otrzyma indywidualny login i hasło do zdalnego zalogowania się na stację badawczą, która będzie wykorzystywana do prowadzenia eksperymentu. Ma także możliwość pobrania wyników badań na swój lokalny dysk.
- Zdalny dostęp do aparatury był możliwy na linii UARPES już w czasach przed pandemią SARS-CoV 2, co niejednokrotnie ułatwiało pracę zarówno naukowcom, jak i operatorom linii. Teraz ta automatyzacja została znacznie bardziej rozwinięta i, co oczywiście, jest ciągle rozwijana i ulepszana. Dostępne oprogramowanie linii jest intuicyjne i łatwe w obsłudze dla użytkowników. Ponadto w czasach pandemii mamy możliwość prowadzenia badań i wsparcia użytkowników bez bezpośredniego kontaktu z nimi na miejscu lub z maksymalnym ograniczeniem kontaktów. Oczywiście jeśli istnieje taka potrzeba ze strony użytkowników - wyjaśnia dr Natalia Olszowska, opiekun linii badawczej UARPES w uniwersyteckim synchrotronie.
Zdalny dostęp jest także możliwy na pozostałych liniach badawczych oraz kriomikroskopie. Szczegółowe informacje na temat takich pomiarów można znaleźć na stronie synchrotron.uj.edu.pl.
