Fundacja na rzecz Nauki Polskiej (FNP) ogłosiła wyniki pierwszego konkursu w programie Team, który ma na celu finansowanie zespołów badawczych prowadzonych przez wybitnych uczonych z całego świata realizujących przełomowe badania naukowe. Jednym z laureatów jest dr hab. Szczepan Zapotoczny, prof. UJ (na zdjęciu). W realizację zwycięskiego projektu zaangażowani będą wybitni uczeni z Niemiec i Szwecji.

Do pierwszego konkursu zgłoszono 68 projektów, z których 9 otrzymało dofinansowanie na łączną kwotę w wysokości ponad 29 mln zł. Środki te pochodzą z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Finansowanie jest przyznawane na okres 3 lat, z możliwością przedłużenia na kolejne 2 lata. Projekty mogą być realizowane w jednostkach naukowych, przedsiębiorstwach lub konsorcjach naukowo-przemysłowych w Polsce. Laureaci będą prowadzić swoje projekty we współpracy z łącznie 17 naukowymi partnerami zagranicznymi.

- Program Team umożliwia wybitnym badaczom prowadzenie w Polsce projektów na światowym poziomie, które inspirowane są problemami o przełomowym znaczeniu naukowym i gospodarczym. To także szansa na budowanie partnerstw i wymianę naukowych doświadczeń z najlepszymi na świecie ośrodkami badawczymi oraz na rozwój talentów i potencjału młodych polskich naukowców - mówi Michał Pietras, dyrektor ds. działalności programowej FNP.

Laureatem konkursu w programie Team został dr hab. Szczepan Zapotoczny, prof. UJ z Zakładu Chemii Fizycznej i Elektrochemii UJ. FNP na realizację projektu Inżynieria makromolekularna szczotek polimerowych szczepionych z powierzchni przeznaczy 2,85 mln złotych. Środki te pozwolą na wsparcie finansowe w formie stypendiów dla minimum 4 doktorantów oraz 3 studentów studiów magisterskich corocznie. Ponadto powstanie 1 miejsce pracy dla osoby po doktoracie na okres 2 lat.

Partnerami zagranicznymi projektu będą wybitni uczeni z Niemiec i Szwecji: prof. Holger Schönherr z Uniwersytetu w Siegen, światowej klasy specjalista w dziedzinie nanotechnologii oraz prof. Ivan Scheblykin z Uniwersytetu w Lund, ekspert w dziedzinie fotofizyki. Współpraca naukowa będzie związana z realizacją wybranych badań w kooperujących grupach. Planowane są także wspólne seminaria, wymiana studencka itp.

- Celem projektu jest rozwój technik otrzymywania nowych powłok i materiałów bazujących na tzw. molekularnych szczotkach polimerowych. Szczotki takie składają się z makrocząsteczek, łańcuchów polimerowych, które przyłączone są tylko jednym końcem do danej powierzchni. Gęste upakowanie tak przyłączonych makrocząsteczek powoduje, że ulegają one rozciągnięciu w kierunku prostopadłym do powierzchni, tworząc właśnie układ przypominający znane z życia codziennego szczotki do zębów lub włosów, ale o wysokości na poziomie kilku lub kilkudziesięciu nanometrów. Szczotki polimerowe wykazują bardzo ciekawe właściwości wynikające z ich wyjątkowej struktury, ale dotychczasowe badania skupiały się głównie na szczotkach otrzymywanych z powszechnie dostępnych polimerów - wyjaśnia dr hab. Szczepan Zapotoczny, prof. UJ i dodaje:

- Niniejszy projekt stawia sobie za cel otrzymanie nowych szczotek polimerowych o unikatowych właściwościach, takich jak kierunkowe przewodnictwo elektryczne czy indukowany światłem transport energii i elektronów. W szczególności rozwijana będzie pionierska w skali światowej technika tzw. polimeryzacji matrycowej, która umożliwia uzyskiwanie szczotek w postaci „drabinek". Zaproponowana przez mnie metoda umożliwia faktyczną inżynierię makromolekularną na powierzchni jak projektowanie i syntezowanie szczotek o unikatowej strukturze i właściwościach.

Program Team oferuje środki na finansowanie zespołów badawczych kierowanych przez wybitnych uczonych z całego świata. Przedmiotem projektów, realizowanych obowiązkowo we współpracy z partnerem zagranicznym, mogą być badania B+R wpisujące się w zakres Krajowych Inteligentnych Specjalizacji, które przyczynią się do rozwiązywania bieżących lub zmieniających się problemów naukowych mających znaczenie w rozwijającym się rynku globalnym lub wniosą znaczący wkład do rozwiązania istotnych wyzwań stojących przed społeczeństwem.

Jak informuje FNP, kolejne konkursy będą organizowane do końca 2019 r., średnio dwa razy w roku. Nabór wniosków do następnej edycji rozpocznie się 15 listopada br.