Próba przezwyciężenia ciążących na Romach stereotypów i porównawcze studium europejskich festiwali muzycznych jako przestrzeni umożliwiających spotkania z różnorodnością - to tematy projektów, w których uczestniczyć będą dr hab. Anna Piotrowska i dr Karolina Golemo z Uniwersytetu Jagiellońskiego w ramach konkursu organizowanego przez Narodowe Centrum Nauki (NCN) wraz z siecią Humanities in the European Research Area (HERA).
HERA to międzynarodowe konsorcjum instytucji z różnych krajów zajmujących się finansowaniem badań humanistycznych. W rozstrzygniętym konkursie Public Spaces: Culture and Integration in Europe mogli brać udział naukowcy z 24 krajów. O środki mogły ubiegać się konsorcja złożone z przynajmniej 4 zespołów badawczych pochodzących z co najmniej 4 krajów biorących udział w konkursie. Sieć HERA oczekuje, że w projektach poza instytucjami badawczymi wystąpią także partnerzy pozaakademiccy, np. muzea, organizacje pozarządowe i media.
Celem nagrodzonych projektów jest zrozumienie relacji między przestrzenią publiczną, kulturą a zagadnieniami, takimi jak integracja europejska, procesy migracyjne, globalizacja, cyfryzacja itp. Jak poinformowało NCN, w tej edycji zostały złożone 203 międzynarodowe wnioski badawcze. Finansowanie w wysokości ponad 18 milionów euro otrzymało 20 projektów, w tym 4 z Polski - po 2 z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Warszawskiego.
Dr hab. Anna Piotrowska z Instytutu Muzykologii UJ będzie kierownikiem polskiego zespołu, który zrealizuje projektPonad stereotypami: wymiana kulturowa i wkład Romów w europejską przestrzeń publiczną. Badania będą prowadzone z uczonymi z uniwersytetów w Sewilli, Helsinek i Liverpoolu. Ich przedmiotem będzie wkład Romów w rozwój europejskiej kultury. Za punkt wyjściowy przyjęto, że kontakty tej grupy etnicznej z resztą społeczeństw odbywały się w przestrzeni publicznej, której zdefiniowanie na przestrzeni wieków ulegało wielu zmianom.
"Zespół polski będzie odpowiedzialny za badania dotyczące wkładu Romów w europejską kulturę muzyczną, ze szczególnym uwzględnieniem ich miejsca w przestrzeni miejskiej europejskich metropolii zarówno w przeszłości, jak i obecnie. Koncentrować będziemy się na sytuacji w wielkich imperiach (Austro-Węgry, Cesarstwo Rosyjskie), nie pominiemy wątku cygańskiego flamenco w Hiszpanii. W ramach projektu zostaną zastosowane metody typowo muzykologiczne oraz socjologiczne i etnograficzne" - czytamy w opisie badań.
Drugą laureatką konkursu sieci HERA z Uniwersytetu Jagiellońskiego jest dr Karolina Golemo, adiunkt w Instytucie Studiów Międzykulturowych. Jej zespół - wspólnie z partnerami z Danii, Holandii, Irlandii i Wielkiej Brytanii - zajmie się próbą zrozumienia, w jaki sposób zarządza się, prezentuje i negocjuje znaczenie różnorodności kulturowej w kontekście festiwali muzycznych, biorąc pod uwagę perspektywę różnych aktorów: organizatorów, przedstawicieli obsługi festiwalowej, artystów, publiczności i miejscowej wspólnoty.
"Interesują nas nadawane przez nich znaczenia, ich doświadczenia i profile uczestnictwa, a także materialny, czasoprzestrzenny i symboliczny wymiar organizacji miejsc festiwalowych. Wyzwanie to podejmujemy wspólnie z naszymi lokalnymi i europejskimi partnerami pozaakademickimi. Stosujemy podejście jakościowe i porównawcze, zestawiając ze sobą doświadczenia z badań terenowych z różnych miejsc i krajów. (…) Naszym dążeniem jest, aby rezultaty projektu mogły mieć zastosowanie praktyczne i być wykorzystane przez organizatorów festiwali przy opracowaniu innowacyjnych strategii promowania różnorodności, łączności i solidarności społecznej" - napisano w formularzu zgłoszeniowym projektu badawczego.
