Komisja Europejska ogłosiła wyniki konkursu Marie Skłodowska-Curie Doctoral Networks w ramach programu Horyzont Europa na projekty, których celem jest kompleksowe szkolenie początkujących naukowców bez stopnia doktora przez międzynarodowe i interdyscyplinarne zespoły naukowe, we współpracy z sektorem pozaakademickim. W czterech przypadkach doktoranci Uniwersytetu Jagiellońskiego wystąpią w roli partnerów w konsorcjach.
Celem Doctoral Networks jest wdrażanie programów studiów doktoranckich w ramach międzynarodowej współpracy instytucji nauki i firm w Europie i poza nią tak, aby umożliwić doktorantom udział w przedsięwzięciach międzynarodowych, podniesienie ich kwalifikacji, pobudzanie kreatywności, rozszerzenie innowacyjności personalnej, co ma się przyczynić do zwiększenia ich szans na zatrudnienie. Wnioskodawcą w konkursie jest konsorcjum uniwersytetów, instytucji badawczych, przedsiębiorstw i innych instytucji sektora nieakademickiego.
W konkursie złożono łącznie 1066 wniosków. Do finansowania zarekomendowano 128 projektów, w których kształcić się będzie 1900 doktorantów. To oznacza współczynnik sukcesu na poziomie 12 proc. 23 projekty będą koordynowane i realizowane przez polskie jednostki, w tym 4 z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Projekt o akronimie UPLIFT ("UPright radiotherapy: Learning, Innovation, Fellowship and Training") dotyczy nowatorskiej i cieszącej się dużym zainteresowaniem w radioterapii technologii upRT, w której naświetla się pacjentów w pozycji stojącej. Jednak kluczowe pytania naukowe pozostają otwarte. Brakuje międzynarodowych wytycznych dotyczących upRT, a istniejące schematy postępowania są dostosowane do pacjentów leżących. UPLIFT buduje nową generację ekspertów zajmujących się kluczowymi pytaniami badawczymi związanymi z planowaniem leczenia, przebiegiem pracy klinicznej i projektowaniem sprzętu. Ich praca ma zrewolucjonizować współczesną radioterapię, czyniąc ją bardziej ludzką, dostępną i zrównoważoną. W skład konsorcjum wchodzą podmioty m.in. z Austrii, Niemiec, Szwajcarii, Włoch i Wielkiej Brytanii. Polskę reprezentuje w nim zespół badawczy prof. Ewy Stępień i prof. Pawła Moskala z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ.
Partnerem projektu "INsect Clock Initial Training Experience" (INCITE) będzie grupa prof. Elżbiety Pyzy i dr hab. Mileny Damulewicz z Wydziału Biologii UJ. Organizmy zamieszkujące powierzchnię Ziemi wyewoluowały endogenny zegar 24-godzinny, który infiltruje każdy poziom organizacji biologicznej od molekularnej po ekologiczną. Zegar ten stanowi kluczową adaptację do życia na obracającej się planecie z przewidywalnymi dziennymi oraz sezonowymi cyklami światła i ciemności, ciepła i zimna, za co jego odkrywcy otrzymali nagrodę Nobla w 2017 roku. Sieć zapewni doktorantom najnowocześniejsze szkolenia w zakresie chronobiologii molekularnej owadów, stosując podejście porównawcze, w ramach którego zegar dobowy będzie badany z różnych perspektyw. Projekt INCITE wygeneruje wysoko wykwalifikowanych, mobilnych i zdolnych do zatrudnienia absolwentów, którzy będą mile widziani zarówno w środowisku akademickim, jak i przemysłowym.
Kolejną siecią, w której partnerem jest UJ (dr Natasza Styczyńska i dr Emilian Kavalski, prof. UJ z Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych), jest IDEoPOP ("International Dimensions and Effects of Populism"). Ma ona na celu zbadanie, w jaki sposób zjawisko populizmu jest powiązane z polityką światową. Podczas gdy globalny rozwój populistycznych partii politycznych, rządów i ruchów na całym świecie doprowadził do wielkiego zainteresowania krajowymi konsekwencjami populizmu, jego międzynarodowe skutki pozostały niedostatecznie zbadane. Sieć doktorantów IDEoPOP skonsoliduje badania nad międzynarodowymi wymiarami populizmu w formie programu badawczego, kształtując nowe pokolenie naukowców i opracowując istotne dla polityki spostrzeżenia dotyczące sposobów radzenia sobie z konsekwencjami populizmu na arenie międzynarodowej. Nacisk zostanie położony na ideowy, instytucjonalny, dyplomatyczny i komunikacyjny międzynarodowy wymiar populizmu. Zostaną one omówione w 4 odrębnych pakietach roboczych.
Z kolei sieć doktorantów EUFOG ("Contested EU Foreign Policy in an Era of Geopolitics") przyczyni się do lepszego zrozumienia sposobów, w jakie Unia Europejska (UE) ponownie rozważa kluczowe założenia swojej międzynarodowej roli w obliczu zwrotu geopolitycznego w polityce międzynarodowej. Liberalny porządek międzynarodowy - czyli zbiór norm, instytucji i stosunków władzy, które definiowały ostatnie dziesięciolecia międzynarodowych stosunków politycznych i gospodarczych - ulega poważnym przekształceniom. Choć ostateczny kierunek tych zmian nie jest jeszcze znany, sytuację kształtuje powrót rywalizacji wielkich mocarstw w wielobiegunowym świecie (USA, Chiny, UE i Rosja), któremu sprzyjają rosnące ambicje geopolityczne wielu mocarstw regionalnych. Zmiany te powinny prowadzić do systematycznego przeglądu badań nad międzynarodową rolą UE. EUFOG wyszkoli pokolenie naukowców, aby umożliwić im zajęcie się polityką (konflikty, debaty, decyzje i środki) i partnerami (relacje i postrzeganie) związanymi ze sposobami, w jakie polityka zagraniczna UE reaguje na nową rzeczywistość międzynarodową w szerokim zakresie dziedzin od bezpieczeństwa, przez handel aż po prawa człowieka. Partnerem konsorcjum jest grupa badawcza dr hab. Magdaleny Góry, prof. UJ z Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych.
