Rozstrzygnięto 4. edycję konkursu Symfonia na międzydziedzinowe projekty badawcze. Eksperci Narodowego Centrum Nauki (NCN) wskazali 5 projektów, które otrzymają łącznie 22,5 mln zł. W dwa z nich będą zaangażowani naukowcy z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej oraz Małopolskiego Centrum Biotechnologii.
Symfonia 4 to konkurs skierowany do doświadczonych naukowców, chcących prowadzić badania przekraczające granice między różnymi dziedzinami nauki. Projekty mogły zgłaszać osoby posiadające co najmniej stopień doktora, które kierowały wcześniej realizacją minimum dwóch projektów badawczych finansowanych w ramach krajowych lub międzynarodowych konkursów. Proponowane badania musiały obejmować przynajmniej dwa z trzech obszarów badawczych: nauki humanistyczne, społeczne i o sztuce, nauki ścisłe i techniczne albo nauki o życiu.
- Badania interdyscyplinarne na naprawdę wysokim poziomie, wnoszące istotny wkład w każdą z dziedzin, których dotyczą, to wbrew pozorom duże wyzwanie i niezbyt częste zjawisko w dzisiejszej nauce. Międzydziedzinowe projekty mogą być oczywiście zgłaszane do regularnych konkursów Centrum, ale dotychczasowe doświadczenie pokazuje, że nie jest łatwo przekonać ekspertów do finansowania takich badań z puli ich dziedzin. Konkurs Symfonia jest za to przeznaczony tylko na potrzeby dużych, prawdziwie interdyscyplinarnych projektów na wysokim poziomie. To najlepsza okazja na finansowanie dla osób, które planują takie badania - mówi prof. Zbigniew Błocki, dyrektor NCN.
Centrum od beneficjentów konkursu oczekuje więcej niż tylko wykorzystania narzędzi czy danych z jednej dziedziny nauki do rozwoju drugiej. Zgłaszane projekty powinny przyczyniać się do rozwoju obu obszarów, w których osadzone jest badanie. Wysokie wymagania przełożyły się na niewielką liczbę zgłoszeń. Do konkursu nadesłano 38 projektów, spośród których wyłoniono 5 zwycięskich propozycji. Na ich realizację NCN przeznaczy łącznie 22,5 mln zł. W dwa projekty, warte niemal 11 mln złotych, będą zaangażowani naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zespół pod kierownictwem prof. dr. Jonathana Heddle'a z Małopolskiego Centrum Biotechnologii UJ zbada geometryczne zasady rządzące formowaniem się struktur białkowych. Odkrycia badaczy mogą w przyszłości posłużyć do tworzenia nanoobiektów pozwalających na dostarczenie leków bezpośrednio do wnętrza komórki. Projekt Produkcja nanoobiektów o geometrii niewystępującej w przyrodzie otrzymał najwyższe dofinansowanie w wysokości 6 596 736,00 zł.
Z kolei 4,8 ml zł NCN przyznało projektowi Attosekundy w biologii, chemii i fizyce: nowe eksperymentalne i teoretyczne oblicze. Zrealizuje go zespół z konsorcjum złożonego z Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Jagiellońskiego. Badacze będą pracować nad metodami tworzenia "zdjęć" reakcji chemicznych w skali niższej niż femtosekundowa, czyli poniżej jednej tysięcznej jednej milionowej jednej milionowej części sekundy. Poprawi to możliwości obserwacji niezliczonych zjawisk grających rolę w procesach chemicznych, bio-fotonicznych czy biologicznych. Kierownikiem badań będzie prof. Robert Moszyński z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, natomiast krakowskim zespołem pokieruje prof. Jakub Zakrzewski z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ.
Lista rankingowa oraz popularnonaukowe opisy zwycięskich projektów dostępne są na stronie internetowej ncn.gov.pl.
Narodowe Centrum Nauki jest agencją wykonawczą powołaną do wspierania działalności naukowej w zakresie badań podstawowych, czyli prac eksperymentalnych lub teoretycznych podejmowanych przede wszystkim w celu zdobycia nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów, bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne.
